dinsdag, april 28, 2015

De poedel




Ik verbaas me steeds opnieuw hoe ze de dingen aanpakken in de VS. Iemand neemt zijn hondje mee en dat mag gewoon. De initiatiefnemer zegt er nog trots bij dat het hondje geen enkele training heeft gehad. Heerlijk! Gewoon doen!

dinsdag, april 21, 2015

Intimiteit en seksualiteit in de ouderenzorg

Een aantal professionals uit de ouderenzorg pleit in een manifest voor meer ruimte voor intimiteit en seksualiteit. Mooi gegeven, vind ik. In de media werd het al snel verengd tot seksualiteit alleen en de gesprekken die de journalist in EenVandaag probeerde te voeren met ouderen leverden niet veel meer op dan dat de meeste mensen daar geen behoefte aan hadden. ’t Is wel mooi geweest’, zei een oudere meneer vanachter de rollator. En een mevrouw moest er niet aan denken dat ‘ze aan haar zaten’.
In het verpleeghuis van mijn moeder heb ik zelf een mevrouw gezien en gesproken, zelf niet dementerend, die altijd op zoek was naar een relatie. En die er ook in slaagde bij haar passende mannen te vinden. Een was zelf dementerend, de ander had een dementerende vrouw. Ze zorgden zo samen een beetje voor de vrouw.
Ik weet natuurlijk niet hoe intiem ze met elkaar waren, dat wil ik ook niet weten, dat is hun zaak. Ik zag haar wel eens hand in hand zitten.
Bij mijn moeder heb ik nooit behoefte aan seksualiteit gezien, maar dat vind ik niet vreemd. Dat was niet echt een onderwerp voor haar generatie. Er was heel in het begin wel een keer een verzorgende die een opmerking maakte dat mijn moeder iets van seksuele behoeftes liet zien. Dat vond ik toen zo’n rare opmerking dat ik er niet verder op ingegaan ben, en die verzorgende verdween ook snel van de afdeling. Als ik het over had mogen doen, dan had ik best met die verzorgende daarover willen praten. Hoe vreemd het ook is om over zoiets aangaande je moeder te moeten praten. Maar goed, zo ver is het niet gekomen. Ik heb al die jaren wel geprobeerd iets van intimiteit te bieden, door haar te knuffelen, te zoenen en haar handen te strelen. Wat mij betreft had er een tweepersoonsbed mogen zijn, zodat ik lekker tegen mijn moeder aan had kunnen liggen toen ze zelf niet meer uit bed kon komen. Een twijfelaar had ook gemogen.
Het item op EenVandaag kaartte ook nog even de privacy aan. Dan kom je bij die man binnen en dan is hij net bezig… Het kan er bij mij toch nog steeds niet in dat mensen niet eerst kloppen voor ze binnenkomen. Bij mijn moeder deden ze dat meestal wel als ik er was, maar ik weet niet of ze dat ook deden als mijn moeder alleen was. Privacy lijkt mij een veel belangrijker onderwerp, en dan kunnen mensen daarbinnen zelf bedenken wat ze doen of niet. Want ik zie dat ze de zorgprofessionals al weer willen gaan opleiden om het onderwerp ter sprake te laten komen. Daar moet ik ook weer niet aan denken.



dinsdag, april 14, 2015

Tien jaar Google Alerts

Tien jaar geleden abonneerde ik mij op Google Alerts op het trefwoord Alzheimer. Sinds die tijd ontvang ik wekelijks berichten. Al die jaren scande ik ze soms even door, vaker niet. Wat vooral opviel, was dat het leek alsof er altijd net die ene doorbraak had plaatsgevonden om Alzheimer te voorkomen, te vertragen en zelfs te genezen. Ik besloot eens te kijken naar de eerste alert die ik kreeg, op 25 april 2005.

Tien berichten bevatte deze mail, waarvan er nu nog slechts vier terug te vinden zijn op internet. En van die tien berichten beloven negen iets moois voor mensen die aan deze ziekte lijden. Het tiende bericht is een oproep van de politie om een meneer met dementie terug te vinden in West Deer Township. Ik neem aan dat ze hem inmiddels hebben gevonden.
De andere berichten gaan allen over medicijnen, op één na, die over het effect van Vitamine E op Alzheimer. Dat effect is er niet. Niet in 2005 en niet in 2015, want ik heb het even nagekeken bij Alzheimer-Nederland. Daar zeggen ze het wat sterker uit dan het oude artikel. Vitamine E heeft geen enkel positief effect, ook niet op preventie en er wordt zelfs gewaarschuwd voor het gebruik ervan vanwege ernstige bijwerkingen. Even gecheckt bij het Voedingscentrum: we komen zelden vitamine E tekort en een teveel is niet schadelijk. Vitamine E zit bijvoorbeeld in noten en graanproducten. Ik blijf maar gewoon mijn boterhammen eten.
Opmerkelijk is het bericht dat een bepaald medicijn een positieve uitwerking heeft op African Americans met Alzheimer: Aricept. Het was een eerste studie die dit resultaat opleverde. Aricept, Donepezil Hydrochloride, zou kunnen helpen om het ziekteverloop te vertragen. Tien jaar later blijkt dat de relatie tussen ras en een mogelijke positieve uitwerking van het medicijn niet bewezen is. Alzheimer Nederland is erg voorzichtig met deze groep van medicijnen. Het lijkt erop dat van te voren niet goed te zeggen is bij wie het middel werkt en bij wie niet.
Waar me nieuwsgierig maakte, was het bericht dat vroegdementie vertraagd zou kunnen worden met een jaar. Ik ken twee mensen die daaraan lijden. Helaas, de link werkt niet meer. Ik denk dat ze aangeraden kregen om vitamine E te slikken.


Om de feiten te checken heb ik geput uit de volgende bronnen:








dinsdag, april 07, 2015

Bestuurdersparticipatie

Het woord participeren is zo makkelijk gebruikt. We willen zelf participeren, als student, als burger, als patiënt, als familie van de patiënt. En we moeten participeren, in de buurt, in de zorg van onze naasten, in de activiteiten van het verpleeghuis.

Ik vond onlangs bijgaand plaatje op internet. Het is volgens mijn informatie gebruikt in de roerige jaren zestig in Parijs. De spijker op zijn kop, zou je denken. Maar tegelijk vroeg ik me af of we participeren niet te veel als wij-zij-gebeuren opvatten. Wij moeten participeren, en zij profiteren ervan. Wij kunnen ook profiteren van participeren. En ‘zij’, wie zijn die ‘zij’? Is het wel waar dat participeren vaak niet meer is dan dat ‘wij’ mogen meedoen aan iets wat ‘zij’ hebben bedacht. Ik hoorde laatst op de radio iets over gemeentepolitiek. Een verontwaardigde burger meende dat college van wethouders toch met een visie op pad moest gaan. Maar kun je wel participeren als er een visie op tafel ligt. En in hoeverre participeert het gemeentebestuur als ze met een visie op pad gaat?

Vervolgens vroeg ik me af of ‘zij’ eigenlijk wel (kunnen) participeren, en hoe doen ze dat dan? Misschien moeten we beginnen met het niet over burger-, familie- of patiëntenparticipatie te hebben, maar over bestuurdersparticipatie, participatie van ‘zij’.

donderdag, april 02, 2015

Iets knelt, maar wat?

Onlangs verscheen in ons buurtkrantje het volgende stukje:

“Eén ding weet mevrouw Van Houten zeker. Naar een bejaardenhuis?
Nooit! Zo eindigde een stukje in de vorige krant. Het
is een uitspraak die bij de overheid prima valt. Zeker als je voor
bejaardenhuis ook verzorgingshuis mag lezen. Bejaardenhuizen
zijn er namelijk niet meer.
De oudere, zo meent de overheid, wil het liefst tussen zes plankjes
uit zijn huis gedragen worden. Mocht de aftakeling zulke
ernstige vormen aannemen dat thuis wonen absoluut niet meer
kan, dan mag hij zijn dood afwachten in een verpleeghuis.
Dat lag een halve eeuw geleden anders. Als je met pensioen
ging werd je van overheidswege aangespoord zo snel mogelijk
naar een paar kamers in een bejaardenhuis te verkassen. Daar
kon je volop genieten van je welverdiende rust. Nergens verliep
de levensavond harmonieuzer. Het werd de ouderen zo vaak en
met zoveel overtuiging verteld, dat ze het massaal geloofden. In
de gezinswoningen die zij achterlieten – de verborgen agenda
van de overheid; er heerste grote woningnood – zaten binnen
de kortste keren andere huurders.
De tijden veranderen, maar de overheid blijft weten wat goed
voor ons is. De overtuigingsmachine draait weer op volle toeren:
‘Oudjes willen niet weg uit hun huis.’ Maar in werkelijkheid is
voor mensen die niet langer goed voor zichzelf kunnen zorgen,
vereenzamen of grote kans maken van de trap te vallen, hun
huidige woning geen geschikte plek meer. Ze zijn het beste
af in een verzorgingshuis. We boffen dat de Binnenstad nog het
Bartholomeus (met ook een verpleegafdeling) heeft.” (Dick Fransen, Binnenstadskrant maart 2015)

Ik moest er even over nadenken wat ik hiervan vond. Iets in de tekst knelde, maar wat? Het is waar dat wat mevrouw Van Houten zei goed past in het beleid van de overheid. Maar het is ook waar dat de laatste jaren minder mensen in bejaarden- of verzorgingshuizen kwamen te wonen. Niet omdat dit beleid was van de overheid, maar omdat mensen er geen zin in hadden of gewoon lekker thuis woonden en gezond genoeg waren om thuis te blijven wonen.
Het is waar dat er in de jaren zestig grote woningnood was en het ook heel goed uitkwam dat ouderen eerder in bejaardenhuizen gingen wonen. Maar of we hier van een ‘geheime agenda’ moeten spreken, of een groot complot dat ouderen in grote getale uit hun huurhuizen joeg?
Bovendien vraag ik me ernstig af of het waar is dat je daar ‘volop kon genieten van je welverdiende rust’ of dat ‘nergens de levensavond harmonieuzer verliep’. Dat riekt me een beetje te veel naar die goeie ouwe tijd… Ik weet wel dat die generatie soms zelf de ervaring had van ouders die hun laatste dagen of jaren bij hun kinderen woonden. Hoewel dat ook weer niet zo veel ouders waren, want we werden toen niet zo oud. Maar blijkbaar gingen de verhalen rond dat dit toch wel het ergste was wat je kon overkomen. En blijkbaar wilden deze ouderen hun kinderen niet daarmee belasten.
Maar goed de tijden veranderen, maar het complotdenken niet. We vallen weer voor de geheime agenda van de overheid!
De tijden zijn inderdaad veranderd. Meer mensen willen kennelijk langer thuis wonen. Zelfs als ze heel veel hulp nodig hebben. Zelfs als ze de kans lopen van de trap te vallen. Maar, stelt de schrijver, ‘de overheid blijft weten wat goed voor ons is’. Om vervolgens in drie zinnen ons te vergasten op wat de schrijver goed voor ons vindt. Ik word een beetje moe van wat anderen goed voor mij - nou ja, zo oud ben ik nog niet - vinden. En ik word een beetje moe van mensen die denken dat alles al is bedacht, door een overheid in dit geval. Alsof ik zelf niets kan weten of mag vinden.