woensdag, december 28, 2011

Twee geloven rond het bed

Mijn moeder heeft een bijzondere kerst mogen meemaken. Op zaterdag kreeg ze van de pater van het verpleeghuis het sacrament van de zieken, de ziekenzalving. Mijn moeder is rooms-katholiek en was altijd een oprecht gelovig mens. Mijn zus in Spanje, die bij haar was, had het idee dat het sacrament der zieken misschien voor mijn moeder een gevoel van rust zou geven, dat ze makkelijker afscheid van het leven zou kunnen nemen. Het is een ritueel in de RK kerk voor mensen die zeer ziek zijn. Ik was er zelf niet bij, maar van mijn zus begreep ik dat het een mooi ritueel was.
Maandag was ik wel bij mijn moeder en we hadden afgesproken dat een van de vrouwen die mijn moeder verzorgd samen met haar vriendin zou komen met eten zodat we samen met mijn moeder de tweede kerstdag aan haar bed konden vieren. Het liep anders, want de vriendin had bedacht dat ze iets extra’s voor mijn moeder wilde doen.
Ze kwamen met een enorme tas binnen. Een van de dingen die ze had meegenomen was een oranje katoenen doek met mantra’s erop, ze legde die over het bed van mijn moeder. Voor het oranjegevoel, grapte haar vriendin.
Ze stak kaarsjes aan, een wierookstaafje, en liet mij een koperen drinkkom met water vullen. Ze verrichte allerlei handelingen die leken op de ziekenzalving, maar dan met water. Tenslotte haalde ze twee hele oude boekjes uit haar tas. Een was in het Sanskriet de ander in het Hindi. Beide had ze van haar oma gekregen toen ze uit India vertrok.
Ze legde ons uit wat ze ging doen. Ze zou beginnen met voorlezen van een verhaal over Hanuman, de apengod. Hij helpt angsten overwinnen. Als mijn moeder angst zou hebben voor de dood, zou hij haar daarbij helpen. Het tweede dat zij zou voorlezen, was het 18de en laatste hoofdstuk van de Bhagavad Gītā, dat handelt over de totale overgave. Als er iets was mijn moeder zou tegenhouden om over te gaan, dan zou dit laatste hoofdstuk haar daarbij helpen.
Het voorlezen begon. Mijn moeder liet het allemaal over zich heenkomen, en wij luisterden naar het voorlezen en af en toe kregen we een korte samenvatting of een vertaling. Het laatste hoofdstuk van de Gītā werd niet vertaald, dat was iets tussen Krishna en mijn moeder zo begreep ik. Na afloop ging de grote tas open en aten we heerlijke homemade byriani met kip en een bekertje yogurtdrank. Mijn moeder at alleen de rijst, wel anderhalf bord, en dronk de Ayran.
’s Avonds in bed bedacht ik me dat we wel heel veel hadden losgelaten op mijn moeder, dit weekend. Maar aan de andere kant, de rituelen van de verschillende religies lijken op elkaar. En de intenties zijn hetzelfde. En mijn moeder was niet iemand die andere religies afkeurde. Ik denk dat ze het mooi had gevonden als ze er met haar geest nog bij was geweest.

maandag, december 19, 2011

Kijken naar mijn moeder

Ik kijk naar mijn moeder. Ze heeft haar ogen vaak dicht, soms slaapt ze, soms niet. Als ze niet slaapt, wil ze wel eens zachtjes lachen alsof ze aan iets denkt dat leuk is. Soms zie ik ook een frons tussen haar wenkbrauwen en als ze dan haar benen beweegt wordt die frons sterker. Dan heeft ze pijn. Ik leg wel eens mijn hand op haar knie in de hoop dat ik de pijn daarmee wat kan verlichten.
Soms zie ik dat ze haar handen strekt, zoals je doet als je je uitrekt, maar zo ver kan ze haar armen niet meer strekken. Het is meer als een baby’tje dat wakker wordt. De bewegingen zijn minimaal maar wel intens.
Laatst zei iemand tegen mij dat mijn moeder zich misschien wel verveelde, zo de hele dag in bed. Die indruk heb ik niet. Het lijkt steeds meer op de fase van een pasgeboren baby. Nu ik het zo zie, snap ik die vergelijking beter. Vervelen pasgeboren baby’s zich wel eens? Dat weten we ook niet. Er is wel een groot verschil, baby’s huilen als ze honger hebben, dat doet mijn moeder niet.

maandag, december 12, 2011

UIt de gehandicaptenzorg

"Ik wil geen cliënt zijn, ik wil een persoon zijn.
Ik wil geen label zijn, ik wil een naam zijn.
Ik wil geen zorg, ik wil ondersteuning en hulp.
Ik wil niet geplaatst worden in een instituut, ik wil een thuis.
Ik wil geen dagprogramma, ik wil zinvolle productieve dingen doen.
Ik wil niet mijn hele leven lang geprogrammeerd worden, ik wil leren om dingen te doen die ik leuk vind en naar plaatsen gaan die ik leuk vind.
Ik wil plezier hebben, van het leven genieten en vrienden hebben.
Ik wil dezelfde kansen hebben als jullie allemaal. Ik wil gelukkig zijn."

Bovenstaande tekst komt natuurlijk niet uit de ouderenzorg, maar uit de gehandicaptenzorg. Ik vond het op internet.

maandag, december 05, 2011

Verjaardag

Vandaag was mijn moeder jarig, maar liefst 96 jaar. Een dag eerder, op 4 december hebben we het gevierd met een hele grote taart en met de mensen die het meest voor haar zorgen, samen met een van mijn broers en een van mijn zussen. Daarmee zat haar kamertje wel vol. Want mijn moeder lag er ook bij, in haar bed. Of ze er iets van mee kreeg? Ik denk het niet. Meestal als ze er iets van meekrijgt, mummelt ze mee, harder of zachter, afhankelijk van onze intonatie. Nu snurkte ze af en toe hard, en kreeg tussendoor ook nog een stukje taart, als ze wakker was. Het was een vreemde situatie. Mijn moeder in bed, ze kan niets meer, behalve zich eten en drinken laten geven. En wij zitten ernaast. En kijken.
Niemand kwam erop om ‘lang zal ze leven’ te zingen.