maandag, januari 26, 2009

Iemand om vast te houden

De laatste tijd bekruipt me soms het gevoel dat mijn bezoek aan mijn moeder er niet veel meer toe doet. Nu weet ik niet of ik de laatste ben die dat gevoel heeft en dat mijn broers en zussen dat gevoel al veel langer hebben, ik ben niet één van de snelsten, of dat er echt een verandering heeft plaatsgevonden.
Ik denk eigenlijk het laatste, want al ben ik niet snel, ik kan wel goed kijken. En ik zie mijn moeder steeds meer langs en door mij heen kijken, zoals ze doet met bijna alles om haar heen. De meest heldere reactie dit weekend was op zaterdagmiddag bij de kapster. Ze zat onder de droogkap en begon verwoed aan haar hoofd vol krulspelden te voelen en keek er heel boos bij. De kapster had hem te heet staan, zo bleek al snel.
Verder was het niet veel met haar. Af en toe babbelde ze wat in zichzelf, ik hoorde wat namen voorbij komen, en een keertje zei ze: moet je eens luisteren.
Je gaat je dan wel afvragen of je nog een rol of functie hebt voor haar. Voor de verzorgenden heb ik wel een functie, ik neem het werk over dat zij normaal doen, zoals haar helpen met eten en drinken en haar uitkleden voor ze naar bed gaat. En ik neem het werk over waar de verzorgenden zelden tijd voor hebben of tijd voor nemen. Ik ga naast haar zitten en houdt haar hand vast. Ik neem haar mee naar buiten.
’s Middags was de twijfel weg. Ik had haar hand gepakt en aaide er zachtjes overheen. Ze greep me vast en liet me niet meer los.

maandag, januari 19, 2009

Alzheimer patiënt op tv

Half januari was Evert van Rossum bij Pauw en Witteman. Van Rossum leidt aan Alzheimer en schrijft sinds hij dat weet columns voor Alzheimer Nederland. Onlangs heeft hij zijn honderdste column geschreven, aanleiding om hem uit te nodigen.
Ik vond het een ontroerend interview met een bijzondere man. Het moet hem veel energie hebben gekost om dit te doen, denk ik. Maar ik vind het wel jammer dat het de indruk wekt dat Alzheimer en dementie hetzelfde is, wat niet het geval is, en dat alle Alzheimer of dementiepatiënten grappige en spontane mensen zijn, wat ook niet het geval is. Ik moest denken aan mijn buurvrouw die met verstandelijk gehandicapten werkt en het soms heeft over 'troetelmongolen', cliënten van haar die ‘het goed doen op tv’. Aan de ene kant is het goed om in de openbaarheid te treden, aan de andere kant heeft het soms een negatieve uitwerking. Omdat andere ouders dan van hun eigen kind (en de begeleider van hun kind) allerlei hoogstandjes gaan eisen.
Kijk moeder, zo had u ook dement kunnen worden...

maandag, januari 12, 2009

Met de neus naar de grond

Het moet een raar gezicht zijn geweest. Mijn moeder ging, zittend in haar rolstoel, met haar neus richting schoenen en viel zo ook nog eens in slaap. En dat midden in het café. Ze deed dat zo plotseling dat de veiligheidsgordel deze keer een groot goed was, anders was ze misschien wel zo uit de stoel gerold. Het leek wel een beetje of ze dood was, maar dat was ze niet. Ze wilde ook niet meer omhoog komen. Pas toen ze in haar bed lag was het weer goed. Haar pols en bloeddruk zijn gemeten en dat was allemaal in orde. Pas ’s avonds was ze weer een beetje ‘rechtgetrokken’. Zo zie je maar, een veiligheidsriem heeft soms zijn functie. En ik moest ook even denken aan wat mijn moeder twintig jaar geleden al zei. Dat ze ‘met de neus naar de grond’ liep, waarmee ze wilde zeggen dat ze al aan het einde van haar leven was gekomen.

maandag, januari 05, 2009

Koffie of thee?

Weer een nieuw gezicht op de etage. Een nieuwe verzorgende? Een vrijwilliger? Een stagiaire? Geen idee. Terwijl ik wat heet water tap om een kopje kamillethee voor mijn moeder te maken, dat lijkt goed te werken voor haar tandvlees, hoor ik haar aan de mensen die voor de tv zitten vragen of ze koffie of thee willen. Dat lijkt een normale vraag maar die hoor ik hier zelden gesteld worden. Bij sommige mensen heeft die vraag ook geen zin meer, maar ik vond het wel ontroerend te horen dat zij het probeerde. En ja, bij sommige mensen heeft die vraag nog wel zin. En aan mijn moeder vraag ik ook nog steeds of ze een kopje koffie wil. Soms zegt ze dan "lekker".
Met vrolijke zin ging ik dus weer terug met mijn kopje heet water voor de thee, wat ik niet gevraagd had aan mijn moeder overigens. Toen ik een uurtje later weer in de huiskamer moest zijn, was het meisje alleen overgebleven met een nieuwe meneer die nogal onrustig is en veel wandelt. Ze was de vloer aan het moppen. Toen ze bij hem kwam ging ze voor hem staan en zei op vriendelijke maar wel bevelende toon dat hij moest blijven zitten. Hij tilde gehoorzaam zijn voeten op zodat ze eronderdoor kon dweilen.