maandag, mei 15, 2006

Geen ontluistering, graag!

Bij het overlijden van Gerard Reve viel me op dat we niet goed weten hoe we met (beroemde) mensen met dementie moeten omgaan.
Er was bij zijn kist en op zijn bidprentje een foto gebruikt van Rineke Dijkstra. Een mooie foto, vond ik. Gerard Reve als een kwetsbaar mens. Misschien wel het échte gezicht van Reve, zonder opgetrokken muur. In ieder geval is het één van zijn gezichten. Niet iedereen denkt daar zo over. De fotografe zelf twijfelde of ze niet juist een foto uit diens beste jaren moest laten zien, zegt ze achteraf in Vrij Nederland.
Rudie Kagie gaat in dezelfde VN “de confrontatie met de ontluistering aan” als hij schrijft over zijn laatste bezoek aan Reve. “Reve zat vastgebonden op een stoel bij het raam. Hij kon niet meer lopen. Zijn donkerbruine vest zat verstopt achter een enorm papieren servet dat rond zijn hals was geknoopt.”
Frits Abrahams reageerde in zijn dagelijkse column in de NRC op een artikel in de Nieuwe Revue over Reve in zijn laatste levensdagen. Abrahams voelt zich bij het lezen steeds ongemakkelijker worden. De citaten die hij uit het artikel overneemt doen mij overigens vooral twijfelen aan de geestelijke toestand van de verzorger en vriend van Gerard Reve, die hem met een “lekker happie, happie doen... zo, mooie knul van de baas... “ lijkt te reduceren tot een debiel mens.
Ik weet het niet. We hebben het liefst dat mensen lichamelijk en geestelijk gezond de eindstreep halen. En dan nog het liefst met een vredige glimlach het tijdelijke met het eeuwige verwisselen. Alles wat niet past in dat beeld, duwen we liever weg. Geen ontluistering, graag!