Zingen & muziek

Afgelopen weken heb ik op het IDFA weer enkele prachtige documentaires gezien. De prijswinner heb ik overgeslagen. Dat was ‘First Cousin Once Removed’, een documentaire over het proces van dementie. Dat geloofde ik wel, want dat heb ik net tien jaar lang mogen aanschouwen. Het was een andere documentaire die mijn aandacht schonk, ‘The Song of Life’, een Duitse documentaire over twee projecten van componist en muziekpedagoog Bernhard König, een man ‘gefascineerd door krakende stemmen van oude mensen’.

Het ene project bestond uit een koor van mensen die allen ouder zijn dan zeventig, het andere project vond plaats in een verzorgings- en verpleeghuis. In beide projecten haalde hij de verhalen uit verleden van de mensen naar boven en zette die om tot bijzondere muziekarrangementen. Hij deed dat samen met de mensen. Ook bij de mensen in het verpleeghuis. Waarbij niet het doel maar de weg erheen het belangrijkste leek te zijn, wat toch (of juist daarom) een heel mooi resultaat opleverde.

De meeste ouderen in de documentaire, vooral die uit het koor, waren helder van geest en dat leidde tot prachtige en schrijnende verhalen die op een zeer bijzondere wijze op muziek werden gezet. Maar het meest ontroerende stukje vond ik de ontmoeting tussen drie professionele zangers en de ouderen uit het  ‘Altersheim’. Een ware ontmoeting, niet met woorden maar met klanken. Het leek soms wel de ‘Papagena’ uit de Toverfluit van Mozart. En iedereen had plezier.

Volgende maand is het december. Dan stromen de koren weer de verpleeghuizen binnen, kerstliederen zingend, vol goede bedoelingen. Misschien kunnen die koren eens in de leer gaan bij een muziekpedagoog.