De rede en de varkens

Euthanasie bij mensen die dementeren vind ik een heel moeilijk onderwerp. Hugo Claus met zijn zelfverkozen dood zette me weer aan het denken. Ik heb enorme bewondering voor hem, maar ik kan me ook de kritiek voorstellen. Niet op de persoonlijke keuze van Hugo Claus. Wie ben ik om daar wat van te zeggen. Maar wel bij de meningen, of liever gezegd de generalisaties die ik daarna in de krant tegenkom. Zoals de Vlaamse filosoof Etienne Vermeersch in de NRC van afgelopen weekend. Hij vindt dat mensen die volledig dement zijn en in een helder moment zeggen dat ze dood willen, dat ook moeten kunnen doen.
Ik weet het niet. Mijn moeder heeft tot nog toe nooit gezegd dat ze dood wilde. Althans voor ons verstaanbaar. Nu past euthanasie ook niet in haar geloofsovertuiging, maar zelfs als ze dat in een helder moment had gezegd, zou ik willen weten waarom ze het zei. Stel je voor dat ze het zegt om ons niet meer tot last te zijn? Ze heeft wel eens gezegd dat we ‘niks meer aan haar hadden’. Een reden om de cocktail op tafel te zetten?
Ik moet niet te cynisch zijn... Hugo Claus verwachtte de komst van meneer Alzheimer en was op tijd met zijn gifbeker, want nu is het zo dat je geen toestemming krijgt voor euthanasie als je niet meer helder van geest bent. Maar zelfs dan, zou ik het durven?
Waarom wil je een eind aan je leven maken? Voor Vermeersch is het duidelijk, hij zou het zelf ook meteen doen. “Zonder rede heeft het voor mij geen zin. Het geluk van het varken, dat goed gevoed wordt, hoeft van mij niet.”
Ik weet het niet. Is de rede het enige dat telt? Varkens schijnen overigens tamelijk intelligente en heel gevoelige beesten te zijn.