Wat maakt de mantelzorger ziek?

Concurrentie tussen mantelzorg en betaald werk, zo heet het rapport dat onlangs is uitgebracht door het Sociaal Cultureel Planbureau. Het valt me op dat de media het vooral lijken op te pakken als bewijs voor het feit dat de participatiemaatschappij gedoemd is te mislukken. Als je het rapport leest, ligt het toch wat genuanceerder.
Het aantal mantelzorgers groeit en meestal gaat het goed, vooral bij kortdurende en niet-intensieve zorg. Waar problemen ontstaan is daar waar langdurige en/of intensieve zorg nodig is. Dan gaat het wringen met werk en zorg. Dan volgen ziekmeldingen, of besluiten de zorggevers minder uren te werken.

Er zijn twee opvallende zaken in het rapport. Ten eerste gebruiken de onderzoekers een smalle definitie van mantelzorg. Administratie of klusjes doen vallen er bijvoorbeeld niet onder. Ik vind dat jammer. Ieder mens helpt op de manier die hem of haar past en het een is niet meer of minder waard dan het ander. Volgens de onderzoekers levert het gebruik van een smalle definitie mogelijkerwijs een groter man-vrouw verschil op in de resultaten. 

Ten tweede mis ik eigenlijk een antwoord op de vraag wat de mantelzorger nu precies in de weg zit. Wat maakt de mantelzorger ziek? Ik vraag mij bijvoorbeeld af in hoeverre zo’n zeperd als de chaotische verandering van de pgb-uitbetaling leidt tot stress, overbelasting, blinde woede en nog zo wat emoties. Met andere woorden als de overheid en de instellingen hun zaakjes goed regelen, zou de overbelasting dan niet veel minder zijn?

PS: een opmerkelijke uitkomst uit het onderzoek was het volgende. Bij aanvang van de mantelzorg hebben mannen meer gezondheidsklachten dan vrouwen, tenzij het om intensieve hulp gaat. De verklaring van de onderzoekers is dat mannen vaker voor hun partner zorgen en vrouwen vaker voor hun (schoon)ouders. Zou dat de verklaring zijn?

Het rapport is hier te downloaden