maandag, mei 14, 2012

Smal denken

In Zorgvisie verscheen een prikkelende column van ene Carla de Jong, schrijfster van romans en consultant in de gezondheidszorg en bovendien dochter van een moeder met Alzheimer in vergevorderd stadium. Zij reageert op een artikel in de Volkskrant waarin werd gesteld dat familie en vrienden een grotere rol zouden moeten vervullen in de zorg aan dementerenden.
Het is niet nieuw wat zij zegt: een achterhaald idee want daar hebben wij tegenwoordig geen tijd meer voor. Vroeger wel, toen hadden vrouwen niets te doen. Bovendien is er recessie, dus durf je geen vrij te vragen anders ben je je baan kwijt, en heb je extra zorgen om je kinderen want die krijgen het nog slechter dan wij het nu hebben. En niet te vergeten je hebt ook nog je eigen vrienden en dromen. Haar conclusie: mantelzorg als antwoord op het tekort aan handen aan het bed deugt niet. Zorg is een vak en een mantelzorger is daar niet voor opgeleid.
Het is jammer dat deze mevrouw zo smal denkt. In de reacties op de column zie je gelukkig mensen met een iets ruimer denkraam. Zij zwengelen grote discussies aan, zoals in wat voor maatschappij willen we wonen, een waar de overheid alles regelt of een waar we ook onze eigen verantwoordelijk (her)definiëren. Of kleine discussies, zoals familie en vrienden hebben beter inzicht in de noden van hun naaste, mantelzorgers zijn een volwaardige gesprekspartner, met eigen deskundigheid.
Ik ga die argumenten niet herhalen, u kunt ze hier lezen. Inclusief de bekende ‘slachtoffer’-argumenten met de strekking: als de top haar bonussen inlevert, heeft mijn moeder 24 uur per dag een verzorgende aan haar bed.
Wat ik eigenlijk zou willen is aan deze mevrouw de vraag stellen wat zij leuk vindt aan het contact dat zij met haar moeder heeft. Ik ga er voor het gemak maar even vanuit dat ze een gezonde relatie heeft met haar moeder, geen zware trauma’s of zo. Als zij zou mogen fantaseren - ze schrijft romans en droomt graag dus dat moet lukken - hoe ziet zij idealiter dan haar relatie met haar dementerende moeder? Zou ze dan elke dag even gaan? Of liever een dagje en dan langer. Wat zou ze graag willen doen met haar moeder? Wandelen, voorlezen, masseren? Zou ze regelmatig willen horen hoe het met haar moeder is? Niet alleen de nare dingen, maar ook de leuke dingen? Zou ze af en toe de webcam aan willen zetten zodat ze haar moeder ziet tijdens het eten koken thuis? Ik bedoel: Kijk eens,als familie, wat je leuk vindt om te doen, je moet immers eerst je eigen wensen en mogelijkheden onderzoeken en wat jij denkt dat belangrijk is voor het welbevinden van je moeder, en kijk dan met de professional hoe je dat samen kunt vormgeven. Zorg dat je een volwaardige (gespreks)partner voor de zorgprofessional wordt, met je eigen deskundigheid. Dat is geen achterhaald idee, dat is kijken naar wat vroeger waardevol was en dat toepassen in het heden maar wel binnen veranderde kaders.